Οι παραβάσεις των βιομηχανιών στον Ασωπό

Τα πρόστιμα "έπεσαν", παρότι αμφισβητούνται. Ομως, ποιες παραβάσεις εντοπίστηκαν από τους επιθεωρητές περιβάλλοντος στις βιομηχανίες της περιοχής Οινοφύτων; Στο αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Παναγιώτη Μπουγάνη στη σημερινή Ελευθεροτυπία αποδεικνύτει ότι η χρόνια ατιμωρησία είχε μετατρέψει τη βιομηχανική καρδιά της Ελλάδας σε Φαρ Ουέστ με παρανόμους και χρυσοθήρες αλλά χωρίς σερίφηδες ή τουλάχιστον Λούκι Λουκ.


Ενα Φαρ Ουέστ ρύπων στον Ασωπό
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΠΟΥΓΑΝΗ
Πριν από δέκα μέρες, ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς ανακοίνωσε πρόστιμα ύψους 1,4 ευρώ σε 20 βιομηχανίες της περιοχής του Ασωπού ποταμού. «Ξέχασε», όμως, να αναφέρει τις δεκάδες παραβάσεις που εντόπισαν οι επιθεωρητές περιβάλλοντος στους ελέγχους που πραγματοποίησαν και για τις οποίες επιβλήθηκαν αυτά τα πρόστιμα. Σ' αυτές, αποκαλύπτεται ο απίστευτος περιβαλλοντικός εφιάλτης που αντιμετωπίζουν οι πολίτες των Οινοφύτων και των γύρω περιοχών, πολλά χρόνια πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο με το καρκινογόνο εξασθενές χρώμιο.

Ενα ανεξέλεγκτο βιομηχανικό «Φαρ Ουέστ», στο οποίο δεκάδες επιχειρήσεις λειτουργούν χωρίς περιβαλλοντικές άδειες και μολύνουν ανενόχλητες τον υδροφόρο ορίζοντα με κάθε είδους επικίνδυνες ουσίες.Φθηνό «ενοίκιο μόλυνσης»Την ίδια στιγμή, οι μετρήσεις στις γεωτρήσεις των Οινοφύτων παραμένουν λιγοστές, ενώ δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό. Είναι τραγελαφικό, αλλά τα 20 πρόστιμα των επιθεωρητών περιβάλλοντος αποτελούν ένα μάλλον φτηνό «ενοίκιο μόλυνσης». Τα περισσότερα κινδυνεύουν να «χαθούν» στις αίθουσες των διοικητικών δικαστηρίων. Ηδη, οι περισσότερες εταιρείες καταφεύγουν ή προτίθενται να καταφύγουν στη Δικαιοσύνη για την ακύρωση αυτών των αποφάσεων και την αποκατάσταση της φήμης τους, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι εταιρείες ΕΛΒΑΛ και Μ.Ι. Μαΐλλης.
Ας δούμε, όμως, τις διαπιστώσεις των επιθεωρητών από τις αυτοψίες που έκαναν και τα έγγραφα που συνέταξαν για τις υποθέσεις:
**Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται η Europa Profil Aluminio ΑΒΕ (267.000 ευρώ). Κατηγορείται ότι κατά την ημέρα της αυτοψίας έκανε ανεξέλεγκτη διάθεση υγρών λυμάτων στον Ασωπό μέσω του δικτύου ομβρίων υδάτων. Επίσης, ότι λειτουργούσε πλημμελώς τις μονάδες επεξεργασίας των αποβλήτων της και ότι δεν διαχειρίζονταν σωστά τη λάσπη που παράγεται από αυτή τη διαδικασία. Τέλος, δεν διέθετε άδειες διάθεσης και επεξεργασίας λυμάτων, κάτι που ισχύει για όλες σχεδόν τις εταιρείες που αναφέρουμε!
**Στην Aluminco (250.000 ευρώ πρόστιμο), διαπιστώθηκε ότι μέσα στο οικόπεδο των εγκαταστάσεών της υπάρχει γεώτρηση στην οποία μετρήθηκε υπερβολικά υψηλή συγκέντρωση σε εξασθενές χρώμιο. Η εταιρεία χρησιμοποιούσε χωρίς άδεια το νερό γεώτρησης για τις ανάγκες της.
**Εξίσου εντυπωσιακές οι παραβάσεις (180.000 ευρώ) και κατά τη διάρκεια ελέγχου στην ΕΛΒΑΛ. Διαπιστώθηκε ότι η επιχείρηση παραλαμβάνει και διοχετεύει στον Ασωπό τα απόβλητα της γειτονικής της Χαλκόρ (ανήκουν και οι δύο στον όμιλο Βιοχάλκο). Επιπλέον, στο βόρειο οικόπεδό της υπάρχει κοινός αγωγός συλλογής νερών και ανεπεξέργαστων λυμάτων, τα οποία παρεκτρέπονταν σε παρακείμενο ρέμα. Συν τοις άλλοις δεν διαθέτει άδεια επεξεργασίας επικίνδυνων αποβλήτων για το τμήμα βαφής.

**Η εταιρεία Μ.Ι. Μαΐλλης (160.000 ευρώ) κλείνει το «καρέ των προστίμων» που επέβαλε απευθείας ο Γ. Σουφλιάς. Σ' αυτήν παρατηρήθηκε υπέρβαση του ανώτατου ορίου απόρριψης σε νικέλιο, ένα τοξικό βαρύ μέταλλο. Οι επιθεωρητές διαπίστωσαν ότι δεν γίνεται η προβλεπόμενη διαχείριση επικίδυνων αποβλήτων. Κατέγραψαν μεγάλη ποσότητα νερού στη δεξαμενή αποθήκευσης λάσπης και διαπίστωσαν ότι η βιομηχανία την διέθετε παράτυπα σε άλλη επιχείρηση.

Εξασθενές χρώμιο.
Ας περάσουμε, όμως, στη δεύτερη ομάδα προστίμων που εισηγήθηκαν οι επιθεωρητές προς τη Γενική Περιφέρεια Αττικής (η έγκρισή τους είναι τυπική διαδικασία).
**Το υψηλότερο (77.800 ευρώ) αφορά το εργοστάσιο κυλίνδρων βαθυτυπίας της Icr Ιωάννου. Λειτουργούσε χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση, ενώ σε γεώτρηση που υπήρχε στο οικόπεδο διαπιστώθηκε υποβάθμιση του νερού από εξασθενές χρώμιο.

**Χρωμικές ενώσεις χρησιμοποιούσε η βιομηχανία χρωμάτων και βερνικιών Berling (62.000 ευρώ), χωρίς να έχει ενημερώσει σχετικά τη Νομαρχία Βοιωτίας. Οι επιθεωρητές ανακάλυψαν ότι το εργοστάσιο παράγει περισσότερα απόβλητα από όσα αναγράφονται στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) του εργοστασίου και ότι δεν εφαρμόζεται η προβλεπόμενη μέθοδος διαχείρισής τους.
**Χωρίς περιβαλλοντική αδειοδότηση εντοπίστηκε και το βαφείο υφασμάτων Αρσενίδης (61.200 ευρώ), στο οποίο λειτουργούσε πλημμελώς το σύστημα επεξεργασίας αποβλήτων. Παραβίαζε, επίσης, όρους της άδειας διάθεσης των αποβλήτων.

Και από την περιφέρεια Αττικής ας μεταφερθούμε στη Νομαρχία Βοιωτίας, η οποία καλείται να επιβάλει άμεσα τα πρόστιμα των επιθεωρητών.
*Το μεγαλύτερο, ύψους 54.000 ευρώ, αφορά την ΕΤΕΜ (του ομίλου Βιοχάλκο κι αυτή). Η βιομηχανία δεν είχε υποβάλει μελέτη επεξεργασίας και διάθεσης υγρών αποβλήτων. Μάλιστα κάποια τα διέθετε επιφανειακά για πότισμα, κατά παράβαση περιβαλλοντικού όρου που προβλέπει να διατίθενται σε υπεδάφιο απορροφητικό σύστημα.
**Για παράτυπη χρησιμοποίηση χρωμίου κατά την παραγωγική της διαδικασία θα τιμωρηθεί η Viometale (53.000 ευρώ). Η μονάδα φυσικοχημικής επεξεργασίας των αποβλήτων δεν είχε την απαιτούμενη άδεια διαχείρισης, ενώ δεν γίνονταν συστηματικές μετρήσεις παρακολούθησης.
**Για τον ίδιο λόγο κατηγορείται και η Βαφική Α.Ε. (50.000 ευρώ). Σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο, η εταιρεία δεν παρακολουθεί τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των λυμάτων που διοχετεύει στον Ασωπό. Κατηγορείται επίσης για ελλείψεις στην εγκατάσταση επεξεργασίας αποβλήτων αλλά και ότι χρησιμοποιεί το νερό γεώτρησης κατά παράβαση της νομοθεσίας. **Τη συνηθισμένη (όπως αποδεικνύεται) έλλειψη άδειας διάθεσης και επεξεργασίας των επικίνδυνων αποβλήτων παρουσιάζει η Profilco (36.000 ευρώ). Και αυτή δεν έκανε συστηματικούς ελέγχους της ποιότητας των υγρών λυμάτων της.
**Πρόστιμο ύψους 32.400 ευρώ αντιμετωπίζουν και τα Γαλβανιστήρια Ελλάδος, καθώς χρησιμοποιούσαν μια σειρά από επικίνδυνες ουσίες (χρώμιο, νικέλιο, χαλκό) χωρίς αυτές να αναφέρονται στις ΜΠΕ. Η επιχείρηση κατηγορείται ότι δεν διαχειρίζεται ορθά τη λάσπη από τον καθαρισμό των υγρών αποβλήτων της.
**Περιβαλλοντικούς όρους παραβίαζε η ΕΠΑΛΜΕ (32.000 ευρώ) που διοχέτευε υγρά απόβλητα στον Ασωπό, ενώ έπρεπε να τα αποθηκεύσει σε ειδική δεξαμενή και να τα απομακρύνει εβδομαδιαίως με βυτιοφόρο, όπως αναφέρει η εισήγηση των επιθεωρητών.

Χωρίς άδεια λειτουργίας.
**Και οι παρατυπίες δεν έχουν τελειωμό. Οι επιθεωρητές κατηγορούν τη Μάστερσολ (22.000 ευρώ) για ανεξέλεγκτη απόρριψη αποβλήτων στο πίσω μέρος του οικοπέδου του εργοστασίου.Επίσης διαπίστωσαν ότι γίνεται γαλβανοποίηση μεταλλικών σωλήνων, δραστηριότητα που δεν περιλαμβάνεται στην άδεια λειτουργίας της.
**Την έλλειψη περιβαλλοντικής αδειοδότησης καθώς και αδειών διάθεσης αποβλήτων καλείται να πληρώσει η βιομηχανία επεξεργασίας μετάλλου ΠΡΟΤΑΛ (26.000 ευρώ). Οπως και η Sirca Hellas, μια βιομηχανία βερνικοχρωμάτων (11.700 ευρώ), αλλά και η Ν. Π. Στεργίου (6.500 ευρώ).
**Στη δικαιοδοσία της Νομαρχίας Αν. Αττικής ανήκει η Τυποχημική (32.400 ευρώ). Δεν διαχειριζόταν σύμφωνα με τη νομοθεσία τα στέρεα απόβλητα που προέκυπταν από τον καθαρισμό των καζανιών του εργοστασίου, ενώ βρέθηκαν διασκορπισμένα προϊόντα και άλλες ύλες στο δάπεδο.