«Όχι» του ΣτΕ στην ρίψη βιομηχανικών αποβλήτων στον Ασωπό ποταμό

H Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με την υπ' αριθμ. 1543/2008 απόφασή της ακύρωσε μερικώς την από 3.7.2007 απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης και ΥΠΕΧΩΔΕ με την οποία καθορίστηκε έκταση περίπου 2.016 στρεμμάτων στα όρια των Δήμων Τανάγρας και Οινοφύτων Βοιωτίας ως Βιομηχανική Περιοχής (ΒΙΠΕ) και εγκρίθηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Με την μελέτη αυτή προβλέπεται ότι η διάθεση των αποβλήτων και λυμάτων του ΒΙΠΕ Τανάγρας θα γίνεται στον Ασωπό ποταμό με τελικό αποδέκτη τη θαλάσσια περιοχή του Νοτίου Ευβοϊκού κοντά στο Χαλκούτσι. Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκανε δεκτή αίτηση του Δήμου Ωρωπού, τοπικού Συλλόγου και κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι ζητούσαν την προστασία του Ασωπού, καθώς εκβάλει στον Ωρωπό (ακτή Χαλκουτσίου).Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι η υπουργική απόφαση που εγκρίνει την μελέτη είναι παράνομη γιατί δεν εξετάζονται οι επιπτώσεις από την λειτουργία της ΒΙΠΕ στα νερά του Ασωπού, όπως επιβάλλουν οι διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος.

Η δικαστική απόφαση αναφέρει ακόμη, ότι σύμφωνα με το άρθρο 24 του Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος, τα αρμόδια υπουργεία πριν εκδώσούν την απόφασή τους για την απόρριψη των αποβλήτων στον Ασωπό, είχαν την υποχρέωση να εξετάζουν αν θα επιβαρυνθεί περαιτέρω το οικοσύστημα του Ασωπού. Δηλαδή, συνεχίζει η Ολομέλεια του ΣτΕ, η Πολιτεία έπρεπε να συνεκτιμήσει την επιβάρυνση που έχει δεχθεί ο ποταμός από τις νόμιμες και παράνομες ανθρωπογενείς δραστηριότητες και αν δεν προέκυψαν στοιχεία γι' αυτό, να κάνει ειδική μελέτη και μετά να αποφασίσει.

Σε περίπτωση κατά την οποία από την μελέτη προέκυπτε ότι ο Ασωπός έχει ήδη σοβαρά επιβαρυνθεί, τότε η Πολιτεία είχε την συνταγματική υποχρέωση, αποκατάστασης των βλαβέντων οικοσυστημάτων και έπρεπε να προβεί άμεσα στην απορρύπανσή του με την «λήψη όλων των κατάλληλων μέτρων» μετά από ειδικό πρόγραμμα. Και μόνο μετά την αποκατάσταση του οικοσυστήματος του Ασωπού, μπορούσε να εξετάσει την δυνατότητα εκ νέου απορρίψεως αποβλήτων.

Η Ολομέλεια σημειώνει ακόμη, ότι παράνομα η Πολιτεία εξέλαβε ότι «αποτελεί επαρκές νόμιμο έρεισμα» για την έγκριση της μελέτης το γεγονός ότι η νομαρχιακή απόφαση του 1979 αναφέρει ότι ο Ασωπός θα δέχεται τα απόβλητα της Βοιωτίας μετά από επεξεργασία. Και αυτό γιατί τα αρμόδια υπουργεία είχαν την υποχρέωση να εξετάσούν ειδικώς και να «διαλάβουν συγκεκριμένη κρίση για την περαιτέρω δυνατότητα του Ασωπού ποταμού να δεχθεί τα συγκεκριμένα απόβλητα και λύματα, χωρίς να αλλοιώνεται ο χαρακτήρας του ως βιώσιμου οικοσυστήματος, μετά συνεκτίμηση τόσο των διαστάσεων του έργου δημιουργίας και λειτουργίας της ΒΙΠΕ, και, κατά συνεκδοχή, του όγκου των παραγομένων από αυτό αποβλήτων, όσο και του συνολικού όγκου των νομίμως και παρανόμως εκχεομένων στον ποταμό προϊόντων πάσης φύσεως ανθρωπογενούς δραστηριότητας».

Επίσης, αναφέρει η Ολομέλεια ότι στην μελέτη δεν εξετάζεται εναλλακτική λύση για τον τρόπο διαθέσεως των επεξεργασμένων αποβλήτων, αλλά «θεωρείται δεδομένη η επιλογή των λύσεως διαθέσεως αυτών στον Ασωπό ποταμό».Παράλληλα, η Ολομέλεια με δεύτερη απόφασή της, την υπ' αριθμ. 1542/2008, έκανε δεκτή αίτηση εταιρείας παραγωγής και αποθήκευσης εκρηκτικών υλών η οποία λειτουργεί από το 1989 και οι εγκαταστάσεις της είναι σε απόσταση 300 μέτρων από την ΒΙΠΕ. Η εταιρεία ζητούσε να μην γίνει βιομηχανική περιοχή στην Τανάγρα γιατί δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες για λόγους ασφαλείας αποστάσεις από το εργοστάσιό της.Η Ολομέλεια, ακύρωσε για δεύτερη φορά την υπουργική απόφαση ως παράνομη, αφού δεν «εξετάστηκαν προσηκόντως» οι κίνδυνοι μεγάλου ατυχήματος από την γειτνίαση της ΒΙΠΕ με τις εγκαταστάσεις της εταιρείας εκρηκτικών υλών.