H παρέμβαση Παπαϊωάννου στη Θήβα

Παρέμβαση στην εκδήλωση: « Σύγχρονη οικολογική λύση επεξεργασίας λυμάτων στην ΠΗΓΗ» του Επιμελητηρίου Βοιωτίας στη Θήβα (25.2.2019)
από τον πολιτικό μηχανικό
Θεόδωρο Κ. Παπαιωάννου
Προς τον προλαλήσαντα κύριο Καλό
Ακόμη και αν δεν το δηλώνατε πριν από λίγο ότι είσθε μηχανικός η φρασεολογία σας και η ανάπτυξη του θέματος ,δείχνει ότι είσθε χημικός ή μηχανολόγος μηχανικός. Όσο για τον εξ αριστερών παρακαθήμενο σας κ. Βασίλη Ανδριανό γνωρίζω ότι είναι εκλεκτός Θηβαίος και μάλιστα διακεκριμένος φυσικός. Καλωσόρισες αγαπητέ φίλε Βασίλη στη γενέτειρά σου.

Κύριες και κύριοι, έγιναν πρόσφατα δύο ημερίδες στη Θήβα του ΤΕΕ (6.2.2010) με θέμα: «Προϋποθέσεις για βιώσιμη στην ευρύτερη περιοχή Οινοφύτων- Σχηματαρίου» και της ΠΟΕ-ΟΤΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης) στις (20.2.2010), με θέμα: «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ: Με Δημόσιο και Κοινωνικό χαρακτήρα στην υπηρεσία του πολίτη και την προστασία του Περιβάλλοντος ». Αυτές πυροδότησαν ευρύτερο Θηβαϊκό και όχι μόνο προβληματισμό που θα αποτελέσει όπως φαίνεται μαμή μιας άλλης ανάπτυξης. Ενάντια στην αποτροπή εγκατάστασης της μονάδας επεξεργασίας ,αξιοποίησης , καύσης απορριμμάτων ,στις 24.2.2010 ΟΛΟΙ οι επιστημονικοί –κοινωνικοί-επαγγελματικοί φορείς της πόλης πήραν τη σκυτάλη και συγκρότησαν ενιαίο αρραγές μέτωπο, που ανάγκασε σε δεύτερη αναδίπλωση τον δήμαρχο (πρώτη ήταν η έμπρακτη αποδοχή της χρωμιορρύπανσης του πόσιμου νερού από πλευράς του).

Επόμενος σκυταλοδρόμος απόψε το Επιμελητήριο Βοιωτίας, φορέας προσανατολισμένος στην οικονομία της αγοράς, η οποία λέγεται ότι για να υπερασπισθεί το περιβάλλον δεν διστάζει να το μεταμορφώσει σε εμπόρευμα. Πιστεύω ότι έχει σημάνει για όλους μας η ώρα ενός άλλου πρότυπου ανάπτυξης που να συμφιλιώνει τη προστασία του περιβάλλοντος με την οικονομική αποτελεσματικότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη . Διαβάζω στην ανακοίνωση ότι η εσπερίδα αυτή τελεί υπό την αιγίδα της Ν.Α.Β. με την δική μου υποσημείωση , τώρα που κλείνει ο θεσμικός της κύκλος. Επισημαίνω αυτό γιατί η ΝΑΒ που απόψε εκπροσωπείται με δύο μέλη της (νυν και πριν) αρμόδια για το περιβάλλον, αντιμετώπισε τα περιβαλλοντικά ζητήματα με ‘’κρύα καρδιά’, όψιμα και υπό πίεση.


Η μεν κυρία Παπαθωμά ως πρόσφατα αντινομάρχης περιβάλλοντος, το τελευταίο τρίμηνο είχε κάποια ασυνήθιστη κινητικότητα (ίσως και ευαισθησία) σε σχέση με πριν αυτής διατελέσαντες. Με διάτρητη όμως νομική επένδυση και λειψή, ύποπτη ή υποβολιμαία τεχνική υποστήριξη, οι απασπασματικές της κινήσεις στις οποίες έλειπε επιπλέον και η ’’ πολιτική ραχοκοκαλιά’’ έδειξαν ότι στόχευε περισσότερο στο ‘’φαίνεσθαι’’ της εντυπωσιοθηρίας παρά στο ‘’είναι’’ της ουσίας στη λήξη της θητείας της. Ο δε έτερος κ. Τσιγαρίδας ψιθύρισε ότι κάποιοι τους κυνηγούν όσο αφορά την ΕΛΑΙΟΥΡΓΙΚΗ Α.Ε. και τον ρωτώ να μας τους κατονομάσει. Η χρωμιορρύπανση κλπ από Ασωπό και εργοστάσιο καύσης απορριμμάτων μόνο τυχαία γεγονότα δεν είναι στην περιοχή μας γιατί: 1) Η επιλεγείσα θέση καύσης βρίσκεται κοντά στην Αθήνα, δίπλα στην ΠΑΘΕ και την οδό Λιβαδειάς- Θήβας –Χαλκίδας με ότι εντεύθεν συνεπάγεται.. Δεν θα αρκούσε όμως η γεωγραφική καταλληλότητα της περιοχής αν δεν υπήρχε ο μηδισμός , η αποκλίνουσα σκέψη και η επαμφοτερίζουσα συμπεριφορά της δημοτικής αρχής , αλλά και της Ν.Α.Β. στην οποία μάλιστα υπήρχε κατατεθειμένη μελέτη ‘’ Προκαταρκτική –Περιβαλλοντική Εκτίμηση-Αξιολόγηση’’ που δεν έδωσε όταν την ζήτησαν περιβαλλοντικές οργανώσεις του νομού. 2) Ο Βοιωτός πολίτης είναι πεπεισμένος ότι την χρωμιορρύπανση , ανέδειξε η ’’ Κοινωνία των Πολιτών’’. Επίλεκτο μέλος της είναι ο εφημέριος Οινοφύτων π. Ιωάννης Οικονομίδης που βράβευσε για την συμβολή του στις 30.12.09 η Ακαδημία Αθηνών και αναγνώρισαν πρόσφατα οι κυρίες Μπιρμπίλη και Καραβασίλη .


Στην ‘’Αίγλη’’ του Ζαππείου (5.3.09), κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε στον Ασωπό ( http://archive.pasok.gr/portal/gr/ ), αλλά στην εσπερίδα (27.4.09) στην Αλίαρτο η ΝΑΒ δεν είχε λάβει ακόμη το μήνυμα και πιθανολογούσε (http://vagia-gr.blogspot.com/2009/04/blog-post_3912.html και http://vagia-gr.blogspot.com/2009/05/27409.html ) . Το μεικ –απ αναγκάσθηκαν να φορέσουν υστέρα από 2-3 μήνες. Τελικά ο νομάρχης αναγνώρισε στην ημερίδα του ΤΕΕ διαχρονική την ευθύνη για το Ασωπό . Ο Ν. Βοιωτίας γενικότερα από τις αρχές του ’60 υποδέχθηκε και απορρόφησε το μεγαλύτερο μέρος όλης της άναρχης, ασύδοτης βιομηχανικής δραστηριότητας του γειτονικού λεκανοπεδίου Αττικής ως αποτέλεσμα του συνολικού στρεβλού αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας μας. Πριν καλά- καλά ολοκληρωθεί η Ν.Ε.Ο. Αθηνών – Θεσ/νίκης άρχισαν να καταφθάνουν οι πρώτες βιομηχανίες τυχάρπαστα και ευκαιριακά αμέσως μετά τον Ασωπό πρώτα στα Οινόφυτα, ύστερα στο Σχηματάρι , γραμμικά στην αρχή επί της Ε.Ο. και ύστερα στην εκατέρωθεν ενδοχώρα . Πήραν μερικά χρήματα, άλλαξε ο τρόπος ζωής τους και ό,τι θεωρήθηκε αρχικά ευλογία μεταλλάχθηκε σε επάρατη νόσο σήμερα.


Επήλθε ο κορεσμός , η σπέκουλα της γης, η υπέρβαση των ορίων της φέρουσας ικανότητας του οικοσυστήματος και η λειτουργία του νόμου της φθίνουσας απόδοσης. Ο επόμενος σταθμός ήταν δυτικότερα (Θήβα- Ύπατο – Ελεώνας) . Τα μέτρα προστασίας από την ρύπανση των νερών της Υλίκης που υδρεύουν την πρωτεύουσα με βάση το (ΦΕΚ 720Β΄/Α5/2280/13-12-83) αναχαίτισαν εν μέρει την επέλαση βιομηχανιών Το 1995 η Ν.Α.Β οριοθέτησε τη ζώνη προστασίας της αγροτικής γης υψηλής παραγωγικότητας που θεσμοθετήθηκε με τον Ν.2945/2001. Αυτά θωράκισαν την περιοχή Θηβών, από την ραγδαία ‘’Οινοφυτοποίηση’’ . Πιεζόμενος από αγρότες ψηφοφόρους του ο κ. Μπασιάκος ως υπουργός προσπάθησε να άρει ή να ‘’μετριάσει’’ τις απαγορευτικές διατάξεις για την Υλίκη . Είχε μάλιστα τη σύμφωνη γνώμη της Ν.Α.Β. όχι μόνο για παρεμφερείς λόγους ,αλλά και για να …..‘’συγχωρηθούν’’ προηγούμενες αμαρτωλές εγκαταστάσεις εγκαταλελειμμένων σήμερα βιολογικών καθαρισμών στην ευρύτερη περιοχή.


Με βάση την Κ.Υ.Α. ΥΠΕΧΩΔΕ και Γεωργίας ( Ν 3399/2005, άρθρ. 20) ύστερα από εισήγηση της Ν.Α καταργήθηκε το άλλο ‘’εμπόδιο’’ της γης υψηλής παραγωγικότητας κατά μήκος της Ε.Ο. και εκατέρωθεν αυτής σε πλάτος 600 μ. Μετά αυτό ήταν πλέον δυνατή η εγκατάσταση βιομηχανικών μονάδων στο μέτρο που αυτές δεν έβρισκαν εμπόδιο την Υλίκη. Η Βοιωτία σε σχέση με το λεκανοπέδιο έχει ενεργειακή στρατηγική σημασία ,αφού όλα τα δίκτυα από την Β. Ελλάδα πού τροφοδοτούν το λεκανοπέδιο συγκλίνουν και διέρχονται από τη Βοιωτία. Για να ενισχυθεί ενεργειακά το αδηφάγο λεκανοπέδιο βλέπουμε να εγκαθίστανται μονάδες παραγωγής Η/Ε από Φ/Α και αιολικά πάρκα σε περιοχές φυσικού κάλλους που αδειοδοτούνται από την Ν.Α.Β σχεδόν αβλεπτεί. “ O tempora o mores!” . Είχαμε επισκεφθεί τον Α. Παπανδρέου τότε που η ΒΟΚΤΑΣ Α.Ε. κάποια κορυφαία τότε επιχείρηση στη ζωική παραγωγή επί προεδρίας μου το 1980 είχε ζητήσει 2 χιλιόμετρα δυτικότερα από τα Βάγια να φέρει τα πτηνοσφαγεία των Οινοφύτων.

Στη φράση « … πρόεδρε μην επιτρέψεις να γίνει ο τόπος σου πτυελοδοχείο της Αθήνας… » θυμάμαι ότι είχε συνοψίσει το πνεύμα αντίστασης των τοπικών κοινωνιών στις επελάσεις τέτοιων συμφερόντων που επιβουλεύονται το περιβάλλον . Αυτή ακριβώς η φράση ήταν που άναψε την θρυαλλίδα του μεγάλου ξεσηκωμού των δύο τότε Κοινοτήτων Βαγίων και Μαυροματίου και απέτρεψε την μετεγκατάσταση. Η αρχή ‘’ο ρυπαίνων πληρώνει’’ που αναφέρατε αποτελεί ένα μεγάλο φιλοσοφικό, ηθικό, και πολιτικό ζήτημα. Μου θυμίζει όμως λίγο το Μεσαίωνα με τα επί πληρωμή συγχωροχάρτια της καθολικής εκκλησίας, για να πάει κάποιος στον παράδεισο. Μπορεί να εξαγοράσει κανείς τις ενοχές του και την ησυχία της συνείδησής του με την αυταπάτη ότι χρηματοδοτεί προγράμματα ’’ καθαρής ανάπτυξης’’.